دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، روز پنجشنبه دستور ممنوعیت هرگونه معامله و داد و ستد با صاحبان چینی برنامه‌های TikTok و WeChat را صادر کرد؛ هر چند که هنوز مشخص نیست آیا وی صلاحیت قانونی برای اجرایی کردن چنین دستوری را دارد یا نه!
این دو دستور اجرایی (برای هر برنامه یک دستور) قرار است در مدت 45 روز اجرایی شوند. در این دستورها از وزیر بازرگانی خواسته شده تا آن زمان، معاملات ممنوعه را برای شرکت‌های آمریکایی تعریف کند. با اینکه هنوز ابهامات زیادی در خصوص دستورهای اجرایی جدید ترامپ وجود دارد، اما این احتمال مطرح است که میزبانی برنامه‌های TikTok و WeChat در فروشگاه‌های اپل و گوگل با مشکل مواجه شده و تحت این ممنوعیت قرار بگیرد.
ترامپ برای تعطیل کردن TikTok در آمریکا مهلت 45 روزه در نظر گرفته و تنها تا 15 سپتامبر برای فعالیت این اپلیکیشن فرصت داده است، مگر اینکه مایکروسافت یا شرکت آمریکایی دیگری آن را بخرد. TikTok، مایکروسافت و مالک WeChat یعنی کمپانی Tencent هنوز هیچ واکنشی به این دستور نشان نداده‌اند.
پل تریولو، تحلیلگر گروه اوراسیا، در این زمینه گفته: “این یک استفاده بی‌سابقه از اختیارات ریاست جمهوری است.” وی گفت، حداقل پیامدی که این دستورها می‌توانند داشته باشند، “ممنوعیت عرضه اپلیکیشن‌های یاد شده در اپ استورهای اپل و گوگل است.”
تریولو می‌گوید “ممکن است این دستورات با چالش‌های قانونی روبرو شوند و هشدار داده که پکن هم حداقل به صورت لفظی واکنش شدیدی به این موضوع نشان خواهد داد.”
وزیر امور خارجه آمریکا، مایک پومپئو هم روز چهارشنبه با اشاره به مخاطرات امنیتی برنامه‌های چینی و نام بردن از دو اپلیکیشن TikTok و WeChat، گفت که رئیس جمهور دامنه اقدامات علیه فناوری‌های چینی را به برنامه‌های شخصی گسترش داده است.
کیرستن مارتین، استاد اخلاق فناوری در دانشگاه نوتردام می‌گوید: به نظر نمی‌رسد که این دستور بتواند آمریکایی‌ها را از استفاده از TikTok منع کند. به اعتقاد وی، اجرای این دستور در وهله اول تقریباً غیرممکن خواهد بود.
وی گفت: “اگر هدف این است که جلوی استفاده نوجوانان از TikTok گرفته شود، من مطمئن نیستم که یک دستور اجرایی بتواند جلوی آن‌ها را بگیرد. امروزه تقریباً همه “نوجوان‌ها می‌دانند که چگونه از VPN (شبکه خصوصی مجازی) استفاده کنند. تنها کافی است که وانمود کنند در کانادا هستند تا بتوانند به استفاده خود از TikTok ادامه دهند.”
TikTok یک برنامه به اشتراک گذاری ویدیو است که به خصوص در بین جوانان ایالات متحده و جاهای دیگر بسیار محبوب است. این برنامه متعلق به شرکت چینی ByteDance است که نسخه جداگانه‌‌ای از آن را هم برای بازار چین توسعه داده است. با وجود اتهاماتی که مقامات آمریکایی در خصوص جاسوسی اپ‌های چینی مطرح می‌کنند، TikTok اصرار دارد که اطلاعات کاربران ایالات متحده به هیچ وجه در چین ذخیره نشده و با دولت چین به اشتراک گذاشته نمی‌شوند.
در سمت دیگر، پیام‌رسان WeChat و همتای چینی دیگر آن یعنی Weixin در این کشور پرجمعیت آسیایی بسیار محبوب هستند و بسیاری از مهاجران چینی از WeChat برای ارتباط با دوستان و خانواده خود استفاده می‌کنند.
WeChat هم مانند TikTok می‌گوید که هیچگاه داده‌ها را با دولت چین به اشتراک نگذاشته و نمی‌گذارد و داده‌های کاربران بین المللی را در چین ذخیره نمی‌کند. به گفته مسئولان این شرکت، داده‌های کاربران آمریکایی در کانادا ذخیره می‌شوند.
دستور اجرایی ترامپ علیه Tencent می‌تواند پیامدهای قابل توجهی برای کاربران WeChat داشته باشد؛ کاربرانی که برخی از آن‌ها برای ارتباطات شخصی و یا بین سازمانی جهت انجام مراودات تجاری با چین، از این برنامه استفاده می‌کنند و مسئله برای آن‌ها بسیار حیاتی‌تر است. بد نیست بدانید که Tencent همچنین صاحب تمام یا بخشی از شرکت‌های بزرگ فعال در حوزه بازی مانند Epic Games (ناشر بازی فوق محبوب Fortnite) و استودیوی Riot Games است که در ساخت League of Legends همکاری دارد.
